Bài viết tập trung vào tình hình sốt rét tại Việt Nam, nhấn mạnh các thách thức do bệnh mang lại và tầm quan trọng của việc kiểm soát sớm. Mặc dù đã có 48 tỉnh thành được công nhận loại trừ sốt rét, nguy cơ từ các ca ngoại lai vẫn tồn tại, đặc biệt là từ châu Phi và Lào. Viện trưởng NIMPE khuyến nghị tăng cường phát hiện sớm và điều trị kịp thời để ngăn ngừa sự tái xuất hiện của căn bệnh này ở những khu vực đã đạt được tiến bộ. Ngoài ra, bài viết cũng đề cập đến triệu chứng và hậu quả nghiêm trọng của sốt rét ác tính.

Từ đầu năm 2025, Việt Nam ghi nhận 24 trường hợp mắc sốt rét, trong đó hơn một nửa là các ca nhập cảnh từ nước ngoài. Điều này cho thấy rõ mối đe dọa tiềm tàng mà các ca ngoại lai gây ra đối với mục tiêu loại trừ hoàn toàn sốt rét vào năm 2030. Theo TS Hoàng Đình Cảnh, phần lớn các ca ngoại lai đến từ châu Phi và Lào, nơi dịch bệnh vẫn đang lưu hành mạnh mẽ. Để ứng phó hiệu quả, việc giám sát chặt chẽ và thực hiện các biện pháp phòng chống muỗi truyền bệnh đóng vai trò then chốt.

Các chuyên gia y tế nhấn mạnh rằng việc phòng chống muỗi là chiến lược chính nhằm giảm thiểu nguy cơ lây lan sốt rét. Sử dụng hóa chất diệt muỗi, ngủ dưới mùng hoặc sử dụng kem xua muỗi đều được khuyến khích như những giải pháp thiết yếu. Đặc biệt, việc phát hiện sớm và xét nghiệm ký sinh trùng sốt rét là bước quan trọng để tránh những biến chứng nguy hiểm. Những dấu hiệu điển hình nghi ngờ nhiễm sốt rét bao gồm rét run, sốt cao liên tục, vã mồ hôi bất thường và yếu tố dịch tễ học.

Sốt rét ác tính thể não là một trong những dạng nguy hiểm nhất của căn bệnh này, chiếm tỷ lệ đáng kể trong các trường hợp biến chứng. Biểu hiện ban đầu có thể là rối loạn ý thức, li bì hoặc vật vã, kèm theo nhức đầu dữ dội, nôn mửa nhiều lần. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh nhân có thể rơi vào trạng thái hôn mê sâu, suy hô hấp và thậm chí tử vong. Tình trạng này cần được xử lý nhanh chóng bởi các chuyên gia y tế để giảm thiểu rủi ro.

Mục tiêu loại trừ sốt rét vào năm 2030 đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ giữa các bên liên quan. Việc nâng cao nhận thức cộng đồng về cách phòng tránh muỗi và nhận biết sớm các dấu hiệu của bệnh là yếu tố tiên quyết. Đồng thời, các biện pháp giám sát và kiểm soát tại các khu vực biên giới cần được tăng cường nhằm hạn chế tối đa các ca bệnh ngoại lai. Chỉ khi tất cả các nỗ lực được thực hiện một cách bài bản và khoa học, Việt Nam mới có thể hy vọng đạt được mục tiêu đầy tham vọng này.