Các chuyên gia tại Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng Trung ương đã ghi nhận sự xuất hiện của loài giun rồng lạ ở Việt Nam. Đây là một dạng ký sinh trùng hiếm gặp, chủ yếu được biết đến từ các quốc gia châu Phi. Từ năm 2020 đến nay, đã có 24 ca nhiễm bệnh được xác nhận tại 5 tỉnh miền Bắc và miền Trung nước ta. Các nhà khoa học nhấn mạnh rằng loại giun này không giống với những chủng phổ biến trên thế giới mà mang đặc điểm riêng biệt. WHO khuyến nghị cần tăng cường giám sát và nghiên cứu sâu hơn về loài giun này.

Tình trạng nhiễm giun rồng thường bắt nguồn từ thói quen ăn uống chưa an toàn như sử dụng thực phẩm chưa nấu chín hay uống nước không đảm bảo vệ sinh. Phương pháp điều trị duy nhất khi giun xuất hiện là kéo chúng ra ngoài cơ thể một cách cẩn thận để tránh làm đứt đoạn và giải phóng hàng triệu ấu trùng bên trong. Tình trạng này nếu không được xử lý đúng cách có thể gây ra các phản ứng nghiêm trọng đối với sức khỏe người bệnh.

Sự Khác Biệt Của Giun Rồng Tại Việt Nam

Loài giun rồng tại Việt Nam được đánh giá là hoàn toàn khác biệt so với các chủng giun phổ biến từng được ghi nhận ở châu Phi. Theo PGS-TS Đỗ Trung Dũng, việc nghiên cứu kỹ lưỡng về cấu trúc và bản chất của loài giun này là vô cùng cần thiết. Điều này giúp xác định chính xác mức độ nguy hiểm cũng như biện pháp phòng ngừa hiệu quả hơn cho cộng đồng.

Nghiên cứu ban đầu cho thấy, loài giun rồng tại Việt Nam có khả năng thích nghi với môi trường khí hậu nhiệt đới, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình phát triển và lây lan. Đặc biệt, tỷ lệ nam giới mắc bệnh chiếm phần lớn, điều này có thể liên quan đến thói quen sinh hoạt và chế độ ăn uống chứa nhiều rủi ro tiềm tàng. Tuy nhiên, do thiếu thông tin cụ thể về cơ chế lây nhiễm và biểu hiện sớm của bệnh, việc phát hiện kịp thời vẫn là thách thức lớn đối với ngành y tế.

Vấn đề đáng chú ý là loài giun này không thuộc danh sách các chủng giun rồng thông thường. Chúng có kích thước lớn, với chiều dài trung bình từ 70 cm đến hơn 1 mét. Quá trình lấy giun ra khỏi cơ thể bệnh nhân đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên nhẫn, thường kéo dài từ 2-3 tuần. Hơn nữa, giun rồng tại Việt Nam còn thể hiện khả năng gây tổn thương nặng nề khi xâm nhập vào các khớp xương hoặc cột sống. Điều này dẫn đến nguy cơ di chứng lâu dài, thậm chí khiến bệnh nhân mất khả năng vận động nếu không được điều trị phù hợp.

Biện Pháp Phòng Ngừa Và Điều Trị

Bệnh giun rồng hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu hay vắc-xin phòng ngừa. Do đó, việc nâng cao nhận thức cộng đồng về tầm quan trọng của việc ăn chín uống sôi đóng vai trò quyết định trong công tác phòng chống bệnh. Người dân cần hiểu rõ mối nguy hiểm từ việc tiêu thụ thực phẩm chưa qua xử lý và nguồn nước bị ô nhiễm.

Theo các chuyên gia, khi giun rồng bắt đầu xuất hiện dưới da, phương pháp duy nhất là phải kéo chúng ra ngoài một cách từ từ và cẩn thận. Sử dụng que nhỏ để cuộn từng đoạn giun ra ngoài là phương án tối ưu, tuyệt đối không nên dùng dao hay phẫu thuật vì có thể làm giun bị đứt, giải phóng hàng triệu ấu trùng vào cơ thể người bệnh. Điều này có thể dẫn đến tình trạng viêm nhiễm nghiêm trọng, gây đau đớn và phù nề dữ dội.

Một vấn đề đáng lo ngại là thời gian ủ bệnh của giun rồng kéo dài từ 11-12 tháng trước khi xuất hiện triệu chứng rõ ràng. Trong suốt khoảng thời gian này, bệnh nhân không hề cảm nhận bất kỳ dấu hiệu nào, khiến việc phát hiện sớm trở nên khó khăn. Vì vậy, việc xây dựng hệ thống giám sát và truyền thông rộng rãi về bệnh giun rồng là bước đi quan trọng để giảm thiểu số ca nhiễm mới trong tương lai. WHO kêu gọi Việt Nam tiếp tục đẩy mạnh nghiên cứu nhằm làm sáng tỏ bản chất của loài giun rồng này và đưa ra chiến lược kiểm soát phù hợp.